8. Roman Kahramanları İstanbul Edebiyat Festivali
“Cumhuriyetin 100. Yılında Türk Romanı Romanların Aynasında Türkiye”
19-21 Aralık 2023 tarihleri arasında İSTANBUL MARMARA EĞİTİM VAKFI (İMEV) ev sahipliğinde düzenlenecek olan 8. Roman Kahramanları İstanbul Edebiyat Festivali’nin bu yılki konusu “Cumhuriyetin 100. Yılında Türk Romanı / Romanların Aynasında Türkiye” olarak belirlendi.
Roman, edebiyatın ana türlerinden biri, hatta lokomotifidir. Yüzyıllardır yaşamımızın içinde ve giderek etkisini arttırıyor. Biz de yılda iki binin üzerinde roman yayımlanan bir ülkeyiz.
Peki, bir Türk romanı geleneği var mı? Roman türünün, Cumhuriyetin kuruluşuna karşılık gelen 100 yıl içinde uluslararası seviyeye ulaştığını söyleyebilir miyiz? Cumhuriyet ideolojisini inşa etmeye çalışan romanlardan toplumcu gerçekçi romanlara; tezli romanlardan fantastik romanlara; küçük burjuva gerçekliğinden köy romanlarına; postmodernist açılımlardan tinsel ya da bireysel yaşantıları öne çıkaran romanlara kadar 100 yıllık bir yelpazede Türkiye’nin portresini romanlar üzerinden tanımlamak mümkün mü? Tanımlamak, analiz etmek ya da değerlendirebilmek… Türk romanının 100 yıllık serencamını ele alacağımız festival, günümüz Türkiye toplumunu anlamak için de ciddi sosyolojik, antropolojik ve felsefi veriler sunacaktır.
Romanın “karnaval” kavramıyla da yakından ilişkisi vardır. Çok anlamlılık, çok renklilik, çok kültürlülük… Roman, bu bağlamda hayata tutulan bir ayna asırlardır. Dinlerin merkezde olduğu medeniyetleri, kültürlerin merkezde olduğu ulusları anlamak, onlarla empati kurabilmek için “roman” biçilmiş kaftan.
Mario Vargas Llosa ile Carlos Fuentes’in metinlerinden oluşan Edebiyata Övgü’de ifade edildiği gibi: “Edebiyat bize sahip olmadığımız şeylere sahip olabilme, kendimizi pagan tanrıları gibi aynı anda hem ölümlü hem de ölümsüz hissettiğimiz o olanaksız varoluşa erişebilme umudunu sunduğunda, ruhlarımıza uzlaşmazlık ve isyan kattığında, insan ilişkilerindeki şiddetin azalmasına katkıda bulunan tüm kahramanca eylemlerin ardında yatan bütün bu şeyleri kattığında, bir büyü gerçekleşir. İşte bu yüzden hayal etmeye, okumaya ve yazmaya devam etmeliyiz; ölümlülüğün ağırlığını hafifletmenin, zamanın aşındırmasını alt etmenin ve olanaksızı olası kılmanın bugüne kadar bulduğumuz en etkili yolu budur.”
Festivalin Eğitimdeki Yeri
Ortaöğretim müfredatında, hazırlık sınıflarından son sınıfa kadar “roman” konusu çok önemli bir yer tutmaktadır. Roman Kahramanları Edebiyat Festivali ise ilk kez yapıldığı 2012’den bu yana hem okuma kültürüne katkı sağlamakta hem de öğrencilere üniversiteye hazırlık konusunda yardımcı olmaktadır. Ayrıca okulların birlikte iş yapabilme kabiliyetinin artması, öğrencilerin yaratıcılıklarının gelişmesi, edebiyatın ve sanatı hayatın her alanına taşıması gibi amaçlar Roman Kahramanları İstanbul Edebiyat Festivali’ni öne çıkaran başlıklardır.
Kostümleriyle Roman Kahramanları
Festivalin en renkli sahnelerini, en beğendikleri romanların kahramanlarını, onların kostümlerini giyerek yansıtan; bireysel ya da grup olarak roman kahramanları performansları sergileyen öğrencilerimiz oluşturmaktadır. Yıllar içinde festival, ilköğretim ve ortaöğretim öğrenci ve öğretmenlerini; üniversite öğrenci ve öğretim üyelerini; yazar, romancı, akademisyen ve konunun uzmanlarıyla tüm edebiyatseverleri buluşturan şenlikli bir buluşmaya dönüşmüştür. Hedef kitlesinde gençlerin yer aldığı, edebiyatı ve romanı onların hayatının bir parçası hâline getirmeyi amaçlayan Roman Kahramanları Festivali, Türkiye çapında yaklaşık 100 lisede öğrenci ve öğretmenlerin aktif katılımıyla da kutlanmaktadır.
İçerik
Açılış konuşmasını yazar ve Gülten Dayıoğlu’nun yapacağı etkinlikte İnci Aral, Hilmi Yavuz, Haydar Ergülen, Oya Baydar, Feridun Andaç, Aslı E. Perker, Tuna Kiremitçi, Metin Celal, Adnan Özer, Serhat Demirel, Ercan Yılmaz, Oğuz Şenses, İbrahim Dizman, Prof. Dr. Betül Çotuksöken, Prof. Dr. Nabi Avcı, Prof. Dr. Güncel Önkal, Prof. Dr. Rüstem Arslan, Dr. Egemen Ozan Sönmez, Doç. Dr. Haluk Öner, Doç. Dr. Selda Uygur Gürbüz, Yusuf Çotuksöken, Kenan Göçer, Esra Yapıcıoğlu, Hasan Öztürk, Elvan Kaya Aksarı, İmren Tübcil, Mustafa Okumuş, Serkan Türk, Neslihan Önderoğlu ve Fecri Polat konuk olacak.
Bu yıl, Maltepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nin Sahne Sanatları ve Animasyon bölümü öğretim üyeleri ile öğrencileri de festivalde yer alacaktır. Yılın en uzun gecesi 21 Aralık‘ın, Dünya Roman Kahramanları Günü olarak kutlanmasıyla başlayan Roman Kahramanları İstanbul Edebiyat Festivali, her geçen yıl kapsamını genişleterek büyümekte ve daha fazla edebiyatsevere ulaşmaktadır.
Roman Kahramanları Edebiyat Dergisi tarafından yaptırılan ve 60 tablodan oluşan “İliada ve İstanbul’dan Dostoyevski’ye” (Edebiyattan Tuvale Roman Kahramanları) resim koleksiyonu, festival kapsamında 18- 29 Aralık 2023 tarihleri arasında Maltepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Mehmet Özen Sanat Galerisi’nde sergilenecektir.
Etkinliğe katılım
19-21 Aralık 2023 tarihleri arasında, Maltepe Üniversitesi’nin ev sahipliğinde Marmara Eğitim Köyü’nde 8.’si gerçekleştirilecek Roman Kahramanları İstanbul Edebiyat Festivali herkese açık ve etkinliklere katılım ücretsizdir.
Festival web sitesi: www.edebiyatfestivali.ist
Festivalin geçmiş yıllarıyla ilgili kayıtlar ve “Benim Roman Kahramanım” video sunumları Novel Heroes YouTube kanalından izlenebilir. (https://www.youtube.com/c/NovelHeroes)
19 ARALIK 2023
AÇILIŞ PROGRAMI
09:00- 09:30 Kahve
09:30- 09:40 SERHAT DEMİREL (Program akışı hakkında bilgi)
09:45- 09:55 Maltepe Üniversitesi Konservatuvarı Keman ve Piyano dinletisi
10:05- 10:15 PROF. DR. BETÜL ÇOTUKSÖKEN
10:20- 10:30 Sakarya Mithatpaşa Anadolu Lisesi (roman kahramanları)
10:40- 10:50 ERCAN YILMAZ (Roman Kahramanları Festivali)
11:00- 11:15 Maltepe Üniversitesi GSF Sahne Sanatları Performansı
11:20- 11:35 PROF. DR. NABİ AVCI
11:40- 11:50 Film Gösterimi: Cumhuriyet Dönemi Roman Kahramanları Yaratıcıları
11:55- 12:05 Kocaeli Marmara Koleji (roman kahramanları performansı)
12:10- 12:20 İstanbul Marmara Koleji (roman kahramanları performansı)
12:20- 12:30 Bandırma Yavuz Selim Anadolu Lisesi (roman kahramanları performansı)
12:40- 13:10 ZÜLFÜ LİVANELİ
13:15-14:00 ARA
ETKİNLİKLER Marma Otel Toplantı Salonu’nda devam edecektir.
14:00- 14:15 Roman Kahramanları Performansı:
Kocaeli/Derince Necip Fazıl Anadolu Lisesi
14:15- 14:45 GÜLTEN DAYIOĞLU & İMREN TÜBCİL
14:50-15:10 Roman Kahramanları Performansı:
Hayrullah Kefoğlu Anadolu Lisesi
15:10-15:25 KAHVE ARASI
15:30- 16:00 PROF.DR. BETÜL ÇOTUKSÖKEN
“Felsefe-Edebiyat Arasında Nermi Uygur”
16:00- 16:15 Roman Kahramanları Performansı:
Sakarya Altınküre Teknokent Koleji
16:15- 16:35 METİN CELÂL “Attilâ İlhan ve Aynanın İçinde Gördüğü Türkiye”
16:40- 17:00 YUSUF ÇOTUKSÖKEN
“Yazınsallık ve Söylem Açısından Roman Üzerine”
20 ARALIK 2023
09:30- 10:00 Kahve
10:00- 10:10 Roman Kahramanları Performansı
Bandırma Yavuz Selim Anadolu Lisesi
10:15- 10:35 OYA BAYDAR
“Bir Roman Kahramanı Nasıl Oluşturulur?”
10:40- 11:00 İBRAHİM DİZMAN
“Adalet Ağaoğlu’nun Aynasındaki Türkiye”
11:05- 11:25 FERİDUN ANDAÇ
“Mitik Kahraman: İnce Memed”
11:30- 11:40 Roman Kahramanları Performansı
Kırımlı Fazilet Olcay Anadolu Lisesi
11:50- 12:15 PROF. DR. GÜNCEL ÖNKAL
“Felsefe- Edebiyat İlişkisinde Kahraman Mitosu”
12:20- 13:00 ASLI E. PERKER & TUNA KİREMİTÇİ
“Cumhuriyeti Hazırlayan Kahramanlar”
13.00-14.00 ********* ARA **********
14:00- 14:15 Roman Kahramanları Performansı
Pendik Alparslan Anadolu Lisesi
14:15-14:45 İNCİ ARAL & SERKAN TÜRK
İnci Aral’la Anlar, İzler, Tutkular ve Roman Kahramanları
14:45-15:30 SERKAN TÜRK & NESLİHAN ÖNDEROĞLU
“Benim Roman Kahramanlarım”
15:30-15:45 Roman Kahramanları Performansı
Aydın Nazilli Sosyal Bilimler Lisesi
15.45- 16.00 KAHVE ARASI
16:00-16:20 EGEMEN OZAN SÖNMEZ (Fenerbahçe Üniversitesi)
“Halide Edib’i Neden Okumalıyız?”
16:20-16:40 HALUK ÖNER (Bartın Üniversitesi)
“Tartışmalar Odağında Orhan Pamuk’un Romancılığı”
16:40- 17:00 SERHAT DEMİREL (Sakarya Üniversitesi)
“Oğuz Atay’ın Kahraman Oyuncuları yahut Oyuncu Kahramanları”
21 ARALIK 2023
10:00- 10:20 Kürk Mantolu Madonna performansı
10:25- 10:45 ESRA YAPICIOĞLU
“Sabahattin Ali ve Kahramanları”
10:55- 11:15 KENAN GÖÇER
“Oğuz Atay Aslında Ne Dedi?”
11:20- 11:40 HASAN ÖZTÜRK
“‘İnkılap Edebiyatı’ Kanonunda ‘Ankara’ Romanı
11:45- 12:05 ELVAN KAYA AKSARI
“’Saatçi İbrahim Efendi Tarihi’ni Cumhuriyet Üzerinden Okumak”
12:10- 12:30 MUSTAFA OKUMUŞ
“Başka Bir Cumhuriyet Mümkün: Tahirbuselik Devrim Marşı”
12:35- 12:45 Roman Kahramanları Performansı:
Kocaeli Marmara Koleji
12:50- 13:40 KAHVE ARASI
13:40- 14:10 SELDA UYGUR GÜRBÜZ
“Nahid Sırrı Örik’in Kıskanmak Romanında Narsisizm ve Kötücül”
14:20- 15:20 HİLMİ YAVUZ, ERCAN YILMAZ, OĞUZ ŞENSES, SERHAT DEMİREL
“Cumhuriyet’in Romanı ve Romancıları”
15:30-15:50 HAYDAR ERGÜLEN
“Yaban romanındaki Ahmet Celal karakteri”
16:00- 17:00 PROF. DR. RÜSTEM ARSLAN
“Bir Roman Kahramanı Olarak Helena”
ADNAN ÖZER
“Roman Poetikasında Odysseus ve Odysseus Temalı Romanlar”
FECRİ POLAT
“Mavi Anadoluculuk Bağlamında Troya ve Homeros”