Yusuf Kurtuluş Türkoğlu, benim için yeni bir ad sayılır. Ne var ki Ayrılık Haritası’ndan* önce yedi şiir kitabına imza atmış! Demek istiyorum ki, bir yerlerde karşılaşsaydım altını çizerdim elbet. Yine de ilk okuma sonucu oluşmuş bir yargı değil bu! Ancak ikinci okumayla su yüzüne çıkan bir farkındalıktan söz ediyorum.
İlk bakışta düz bir anlatımla kendini ele veriyor şair. Ancak kazın ayağı öyle değil! Yer yer düzyazı şiirlerin de yer aldığı yapıtta geliştirilen dünya görüşü üslubuna da yansımış Türkoğlu’nun. Ayrılık Haritası, bir kıyamet haritası aslında! Bu bağlamda Kıyametin Kıyameti adlı ilk düzyazı şiirin son iki tümcesine bakarsanız, rotanızı çizmiş olursunuz işin başında. Şöyle ki:
“Bilgisi olmadan fikri olanlarla, ilgisi olmadan sevgisi olanların tecavüzüne uğradı dünya. Büyük üzüntü duyuyorum…” (s:9)
Sonra bakıyorsunuz, bir de Kül Bahçesi çıkıyor karşınıza:
“”Yoğun kırılmışlıklardan geliyorum
yorulmuş kıştan, kırışmış bahardan…
Bütün kimsesizlikieri evlat edinmişim sanki
Göğsüme yeni bir kafes lazım, kalbime
yeni bir okyanus
İçimdeki aşk deri değiştiriyor” (s:13)
Hani, ‘ilgisiz sevgi’ sahiplerinin tecavüzü sonucu bireyin yağmalanmış halini görmek isterseniz, umarım şu üç dize size çok şey anlatacaktır:
“Kalbim
kalpsiz bir saksıda
düşkonmaz ağacı!” (s:29)
Eh, artık böyle bir durumda yamalı bohça gibi yaşamaktan söz edebiliriz sanırım:
“Ölmek yaşamaktan daha uzun!
Neyi özlesem, vuslatı uçsuz bucaksız
gri çöl ağrısı!…” (s:47)
Dış dünyamızda olup bitenlerin doğal olarak iç dünyamızı etkilediği, neredeyse tersine dönen kırık dökük yaşantıların mumla arandığı bir süreçte bir düş lekesi olarak anılmak, aslında yeni başlangıçlara gebe. Bana sorarsanız, “Kirli kağıtlara çizilen ıslak kapıların / içine keder sızdıran yaşlı pencerelerin / tersine ve manasız akan serin suların / dışına derinleşen dipsizi kör kuyuların
düş lekesiyim” (s:58) kaosundan çıkmak için çok nedenimiz var. Bu açıdan özellikle İmbat Kuşlarının Aşkı başlıklı düzyazının son tümcelerinde geliştirilen dirimle formüle yürekten katılıyorum:
“Ruhun bileylenmesi, tenin yetim kalması, huyların yatkınına doğru taranması, seslerin okşanması önemli… Bütün endamını rüzgarlara dağıtmış bir ağaç gibi hissetmek önemli… / İmbat kuşlarının aşkın son derecede önemli…” (s:67)
Sonuç olarak, her türlü kıyamete karşın Ayrılık Haritası’ndaki aşk halinin kalıcılığından söz edebiliriz.
Okunması dileğiyle…
* Ayrılık Haritası – Yusuf Kurtuluş Türkoğlu, Hayal Yayınları, 1.basım, Kasım 2022
