Onur Çalı’nın dördüncü öykü kitabı “Kaplumbağa Makamı” Alakarga Yayınları’ndan çıktı. Dört yıllık bir aradan sonra Çalı, yeni öykülerle okura merhaba dedi.
Kitap dört bölümden oluşuyor: “Cehennemde Bir Mola”, “Uzun Rüyalar”, “Tektekçi” ve “Yalnız George”. Özellikle iki bölümün başlangıcındaki iki alıntı, Çalı’nın öykü dünyası hakkında epey ipucu veriyor.
“Cehennemde Bir Mola” başlığında İlhan Berk’in Kült Kitabı’ndan şu dize alıntılanmış: “Yani her şey,her şey yazılmak, yazılmak istiyordur.” Onur Çalı’nın öykü dünyasında her şeyin öyküsü yazılabilir ve yazılmaya değerdir: Bir vapurun, bir memurun, bir padişahın, bir kuşun, bir kaplumbağanın hikâyesi sizleri bulabilir. Sonuçta, herkesin ve hatta her şeyin, anlatılacak bir öyküsü vardır.
İkinci alıntı ise Eski Ahit’in Vaiz bölümünden ve “Tektekçi” bölümünün başlangıcında yer alıyor:
“Söz çoğaldıkça anlam azalır,
Bunun kime yararı olur?”
Çalı’nın öyküye bakış açısını, çok iyi yansıtıyor bu söz; çünkü kıpkısa, minimal öyküler yazarın olmazsa olmaz özelliği. Kitaptaki öykülere baktığımızda, öykülerin çoğunluğu iki sayfadan oluşuyor; en uzun öykü dört sayfa iken, en kısa öyküler tek bir cümleden ibaret.
Onur Çalı laf kalabalığı yapmadan, kelime oyunları oynamadan, okuru gereksiz ayrıntılara boğmadan, ustalığını konuşturuyor. Birkaç sayfalık, hatta birkaç cümlelik öyküleriyle okuru kalbinden vuruyor. Kusursuz bir dil ve az sözle, yoğun ve etkileyici bir öykü dünyası oluşturuyor.
Çalı’nın öykülerindeki bir başka ayırt edici ve etkileyici özellik ise öykülerinde kutsal metinlerden, Yunan mitolojisinden ve yerel efsanelerden yararlanması. Bir Egeli olarak, yetiştiği toprağın hem geçmişi hem de bugünüyle sağlam bağlar kuruyor Çalı. Öykülerle dünü ve bugünü bir araya getiriyor.
“Kaplumbağa Makamı”yla Onur Çalı, yetkin ve başarılı bir öykü toplamı sunuyor. Böylece, önceki öykü kitaplarıyla birlikte “kısa” ve “yoğun” öykü yolunda emin adımlarla ilerliyor. Yılların deneyimi sayesinde öykülerin çıtası yükseliyor ve daha ustaca öyküler bize ulaşıyor.
Son bir alıntıyla yazıyı bitirelim. “Öykü Dostu Yazar” öyküsünde yer alan bu cümlelere arka kapakta da yer verilmiş. Yazar, öykücülükte bir tür nirvanayı betimliyor gibi:
“Bir süre sonra yazmayı bıraktığını duydum. Yazmak yerine anlatıyormuş önceleri. Sonra onu da bırakmış. Hatta yüzünden okunuyor diye aklından geçirdiği hikâyeler, aynalardan kaçar, kimselerle görüşmez olmuş.”
Bu arada Onur Çalı’nın bir sonraki kitabına kadar, 2007 senesinden beri yayımladığı Parşömen Sanal Fanzini (1) takip edebilirsiniz.
Ruhşen Doğan NAR
