2022 Fakir Baykurt Öykü ödülü açıklandı. Fakir Baykurt Öykü Yarışması’na birinci kategoride (ortaokul) 83 öykü, ikinci kategoride (lise) 51 öykü, üçüncü kategoride (yetişkin) 226 öykü, dördüncü kategoride (Fakir Baykurt Öykü Kitabı) 95 kitap olmak üzere; toplam 360 öykü ve 95 öykü kitabı katıldı.
Seçici kurulun yaptığı değerlendirme sonucunda dereceye giren yarışmacılar, öyküleri ve gerekçeli kararlar şöyle:
1. KATEGORİ (ORTAOKUL KATEGORİSİ)
1. İzel KARABULUT Eser Adı: Paslı Bisiklet
Çalışarak başarmanın önemini, kahramanın hem babasına yardım etmesiyle hem de yarışmaya katılacağı bisikleti kendisinin yapmasıyla anlatıyor. Ayrıca dostluğu, yardımlaşmayı ve emeğin karşılık bulmasını hem öykünün içinde hem de sonunda çok güzel vurgulamış. Emek, azim ve hayat mücadelesini sorunlarla başa çıkma iletisini başarılı bir kurgu ve akıcı bir anlatımla aktarabilmesinden dolayı birincilik ödülüne değer görülmüştür.
2. Berrak AKBALIK Eser Adı: Keşkeler ve Hayat
Aile desteği olmadan kendi çabası ile hayata tutunan bir kız çocuğunun öyküsü anlatılmaktadır. Akıcı ve yalın bir dille yazılmış. Kız çocuklarının eğitimi, karşılaştıkları engeller ve özgürlük mücadelesini, umudu vurgulayan güncel bir konuya başarılı bir kurguyla temas edilmesi nedeniyle ikincilik ödülüne değer görülmüştür.
3. Elif Ecrin DEMİRTAŞ Eser Adı: Anneannem Oldum
Başarısız olduğunu düşünen bir kız çocuğunun anneannesinin izinde kendisini fark ettirme çabasının öyküsü anlatılmaktadır. Çocuğun duyguları, çocuksu bir anlatımla yazılmış. Çocuk psikolojisi ve ebeveynlerin çocuk eğitimindeki rolü samimi ve etkileyici bir üslupla anlatıldığı için üçüncülük ödülüne değer görülmüştür.
Mansiyon: Nilüfer Özdemir Eser Adı: Yaşlı Çınarın Yolcuğu
Yanından geçip gidilen çınarın kendi anlatımıyla tüm yaşamı anlatılmaktadır. Doğayı düşünmeyi, ona daha yakından bakmayı hatırlatan yalın bir öykü. Otobiyografi tekniği kullanılarak bir çınarın ağzından insanlardaki değişim, zevk ve anlayış farklılıkları, doğayla insan arasındaki mesafenin giderek açılması, çevre bilincindeki azalmanın verdiği ıstırap çarpıcı bir üslupla anlatıldığı ve bu sosyal iletiye dikkat çekildiği için mansiyon ödülüne değer görülmüştür.
2. KATEGORİ (LİSE KATEGORİSİ)
1. İLBAN YAĞMUR DANACI Eser Adı: Soyka
Kendi acısıyla başa çıkamayan annenin, başkalarına şifa dağıtıyor olması, oğlunun yasını tutarken ona kızarak hayatla başa çıkma gayreti çok etkileyici bir dille yazılmış. Baştan sona çok dikkat çekici ögelerle, folklorik unsurlarla, masal tadında anlatımlarla zenginleştirilerek sağlam bir kurgu ve başarılı tekniklerle olay örgüsü içinde bu unsurları bütünleştirmesi nedeniyle birincilik ödülüne değer görülmüştür.
2. METE AKIŞ Eser Adı: Hürriyetten Sonra
Bir sebeple hapishaneye düşmüş bir mahkûmun yıllar sonra iyi bir vatandaş olma gayreti ve hapisten erken tahliye edilme umudu, en sonunda yaşadığı hayal kırıklığı anlatılmaktadır. Geçişler çok iyi yazılmış. Diyaloglar çok akıcı. Hürriyetin ve özgürlüğün kıymetini ve ona kavuşabilmek için verilen mücadeleyi etkileyici bir anlatımla vurgulaması nedeniyle ikincilik ödülüne değer görülmüştür. 3.
FEYZA KALKAN Eser Adı: Film Şeridi
Hayal ve gerçek iç içe geçmiş. Başından, sonu tahmin edilemeyen akıcı bir öykü. Pandemi sürecini yaşamış bir gencin gözlerinden ve onun duygularıyla anlatılmış. Bütün dünyayı etkisi altına alan bu süreçte yaşamın güzelliklerini fark edebilme, zamanın geçiciliği ve acımasızlığı, hayatı ve insanları sevme umudu gibi içe dönük gibi görünen fakat birçok insanın kendince sorguladığı sosyal mesajlarla yüklü anlatımı nedeniyle üçüncülük ödülüne değer görülmüştür.
Mansiyon: ZEYNEP DOMBAYCI Eser Adı: Yalın
Birbirinden farklı iki arkadaşın bir günü anlatılmaktadır. Akıcı anlatım ve renkli tasvirlerle kolaylıkla gözde canlandırılabilen, entelektüel bir aydın yaşamını konu alan modernist bir öykü. Farklı kişilikler başarıyla sergilenmiş ayrıca “Yalabık Çoban” ve Gagauz kızının macerası ve ustalıkla yapılan özdeşleştirmeler, kişisel gelişim, hayaller, zıtlıklar, birikim gibi çok yönlü değerlendirilebilecek unsurlara ışık tutması nedeniyle mansiyon ödülüne değer görülmüştür.
3.KATEGORİ ( YETİŞKİN KATEGORİSİ) Seçici Kurul, yaptığı değerlendirmede birinci, ikinci ve üçüncülük ödüllerine ikişer eseri layık görmüş ve ödüller iki eser arasında paylaştırılmıştır.
1. Büşra Altuntaş Eser Adı: İz Ödül
Gerekçesi: Yoksul bir mahallede yaşamlarını sürdürebilmek için el becerileriyle para kazanmaya çalışan kadınların gündelik sıkıntılarını, erkeğin bir sorun olarak kadın dünyasında yaşattığı şiddeti, düş kırıklıklarını, kadınların zorluklarla ayakta kalabilmelerini, etkileyici bir sonla, işlevsel ayrıntılarla ve yalın bir dille anlatan yazar, küçük dünyaların sahici, çarpıcı atmosferini oluşturabilmeyi başarıyor.
1. İlke Özgen Köleli Eser Adı: Kiraz Küpe
Ödül Gerekçesi: Bir imgenin peşi sıra bir çocuğun baba sevgisini dile getiren yazar, sevmenin, özlemenin, şefkatin, bilinmezliğe olan tedirginliğin, endişeli ruh halinin evreninde dolaşırken, okuyucuyu, bildik tekrarlara yaslanmadan, bilinenleri yinelemeden, ağırbaşlı ve abartısız bir dil kullanarak kendi düş dünyasında dolaştırmayı başarıyor.
2. Serap Karakuş Besi Eser Adı: Anneannemin Düğümleri
Ödül Gerekçesi: Anadolu’da yaşanan büyük değişimlerin sonrasında kendi geçmişini, kimliğini saklamak zorunda kalan anneannenin, çevresine uyguladığı katı kurallarla ayakta kalmaya çalışmasını sevgisizlik olarak gören torunun, bir bilinmezin, saklanan geçmişin farkına varması üzerine kurulan öyküde yazar, iyi bir öykülemeyle merak öğesini işlemeyi, yalın bir dille kendi atmosferini oluşturmayı başarıyor.
2. Özlem Uçar Eser Adı: Zehir
Ödül Gerekçesi: Özel bir olaydan yola çıkarak, kırsaldaki geleneksel – toplumsal ilişkilere ışık tutan yazar, bencillik, haset, bilimsellikten uzak kalan insanın doğaya karşı çaresizliği, insanın ölümün kıyısında olduğunu hissettiği anlardaki muhasebesi gibi insanlık hallerini başarıyla ele alıyor ve kadının toplum içindeki yeri, merhamet, sevgi – sevgisizlik gibi kavramlara dikkat çekerek, bunları evrensele taşımayı başarıyor.
3. Ayşen Yenilmez Eser Adı: Benim Adım Ayla
Ödül Gerekçesi: Çocukluk yıllarının acımasız yargıları karşısında aklını oynatma sınırlarına kadar sürüklenen bir kız çocuğunun iyileşme kararlılığından yola çıkan yazar, öyküsünde, kişinin yaşadığı ruhsal sarsıntıları toplum – aile ilişkilerine bağlı olarak ele alıyor ve aile bireyleri arasındaki sevginin, şu ya da bu şekilde ortaya çıkan sorunların üstesinden gelebileceğini okuyucuya hissettirmeyi başarıyor.
3. İbrahim Purçak Eser Adı: Kent Faresi
Ödül Gerekçesi: Neredeyse tüm yaşantımızda yer almaya başlayan dijital dünyanın ortaya çıkardığı sorunları, daralan kent yaşantısının sorunlarıyla birleştiren yazar; bireydeki yalnızlaşmaya, yabancılaşmaya dikkat çekiyor ve öyküsünde, çözümsüzlüklerin varabileceği trajediyi okuyucuya çarpıcı bir dille aktarmayı başarıyor.
Mansiyon Coşkun Eroğlu Eser Adı: Sisler Altında Bir Kent Komana Ödül Gerekçesi: Arkeolojik kazılar sonrası ortaya çıkarılan, Anadolu tarihindeki sayısız kentlerden biri olan, Yeşilırmak kıyılarında kurulan antik kent Komana’nın yıkılışını, son yöneticisinin ve ailesinin başına gelenleri, günümüzde yapılan kazı çalışmaları çerçevesinde fantastik bir kurguyla öyküleştiren yazar, yaşanan trajik sonu abartısız, sürükleyici bir dille anlatmayı başarıyor.
3.KATEGORİ ( YETİŞKİN KATEGORİSİ) Seçici Kurul, yaptığı değerlendirmede birinci, ikinci ve üçüncülük ödüllerine ikişer eseri layık görmüş ve ödüller iki eser arasında paylaştırılmıştır.
1. Büşra Altuntaş Eser Adı: İz Ödül
Gerekçesi: Yoksul bir mahallede yaşamlarını sürdürebilmek için el becerileriyle para kazanmaya çalışan kadınların gündelik sıkıntılarını, erkeğin bir sorun olarak kadın dünyasında yaşattığı şiddeti, düş kırıklıklarını, kadınların zorluklarla ayakta kalabilmelerini, etkileyici bir sonla, işlevsel ayrıntılarla ve yalın bir dille anlatan yazar, küçük dünyaların sahici, çarpıcı atmosferini oluşturabilmeyi başarıyor. 1. İlke Özgen Köleli Eser Adı: Kiraz Küpe
Ödül Gerekçesi: Bir imgenin peşi sıra bir çocuğun baba sevgisini dile getiren yazar, sevmenin, özlemenin, şefkatin, bilinmezliğe olan tedirginliğin, endişeli ruh halinin evreninde dolaşırken, okuyucuyu, bildik tekrarlara yaslanmadan, bilinenleri yinelemeden, ağırbaşlı ve abartısız bir dil kullanarak kendi düş dünyasında dolaştırmayı başarıyor.
2. Serap Karakuş Besi Eser Adı: Anneannemin Düğümleri
Ödül Gerekçesi: Anadolu’da yaşanan büyük değişimlerin sonrasında kendi geçmişini, kimliğini saklamak zorunda kalan anneannenin, çevresine uyguladığı katı kurallarla ayakta kalmaya çalışmasını sevgisizlik olarak gören torunun, bir bilinmezin, saklanan geçmişin farkına varması üzerine kurulan öyküde yazar, iyi bir öykülemeyle merak öğesini işlemeyi, yalın bir dille kendi atmosferini oluşturmayı başarıyor.
2. Özlem Uçar Eser Adı: Zehir
Ödül Gerekçesi: Özel bir olaydan yola çıkarak, kırsaldaki geleneksel – toplumsal ilişkilere ışık tutan yazar, bencillik, haset, bilimsellikten uzak kalan insanın doğaya karşı çaresizliği, insanın ölümün kıyısında olduğunu hissettiği anlardaki muhasebesi gibi insanlık hallerini başarıyla ele alıyor ve kadının toplum içindeki yeri, merhamet, sevgi – sevgisizlik gibi kavramlara dikkat çekerek, bunları evrensele taşımayı başarıyor.
3. Ayşen Yenilmez Eser Adı: Benim Adım Ayla
Ödül Gerekçesi: Çocukluk yıllarının acımasız yargıları karşısında aklını oynatma sınırlarına kadar sürüklenen bir kız çocuğunun iyileşme kararlılığından yola çıkan yazar, öyküsünde, kişinin yaşadığı ruhsal sarsıntıları toplum – aile ilişkilerine bağlı olarak ele alıyor ve aile bireyleri arasındaki sevginin, şu ya da bu şekilde ortaya çıkan sorunların üstesinden gelebileceğini okuyucuya hissettirmeyi başarıyor.
3. İbrahim Purçak Eser Adı: Kent Faresi Ödül Gerekçesi: Neredeyse tüm yaşantımızda yer almaya başlayan dijital dünyanın ortaya çıkardığı sorunları, daralan kent yaşantısının sorunlarıyla birleştiren yazar; bireydeki yalnızlaşmaya, yabancılaşmaya dikkat çekiyor ve öyküsünde, çözümsüzlüklerin varabileceği trajediyi okuyucuya çarpıcı bir dille aktarmayı başarıyor.
Mansiyon Coşkun Eroğlu Eser Adı: Sisler Altında Bir Kent Komana Ödül Gerekçesi: Arkeolojik kazılar sonrası ortaya çıkarılan, Anadolu tarihindeki sayısız kentlerden biri olan, Yeşilırmak kıyılarında kurulan antik kent Komana’nın yıkılışını, son yöneticisinin ve ailesinin başına gelenleri, günümüzde yapılan kazı çalışmaları çerçevesinde fantastik bir kurguyla öyküleştiren yazar, yaşanan trajik sonu abartısız, sürükleyici bir dille anlatmayı başarıyor.
4. KATEGORİ (FAKİR BAYKURT ÖYKÜ KİTABI ÖDÜLÜ) Seçici Kurul yaptığı değerlendirmede Fakir Baykurt Öykü Kitabı ödülüne iki eseri layık görmüş ve ödül iki eser arasında paylaştırılmıştır.
Simlâ Sunay Yalancı İçin Bir Boşluk (Everest Yayınları) Ödül Gerekçesi: Öykü metinlerine yoğun emek vererek farklı bir öykü dünyası kuran yazar, anlatımındaki titizlik ve sıra dışı imgeleriyle özgün bir metin içi gerçeklik, öykü atmosferi oluşturmuştur. Yaratıcı bir yaklaşımla daha önce denenmemiş olanı deneyimleyen, öykünün kalıplarını, sınırlarını zorlayan yazar, güncel ve toplumsal ögeleri estetik bir dönüştürümle işleyerek insana ve topluma özgü yalanların, yalancılığın kaynaklarını derinlemesine sorgulamayı başarıyor.
Fuat Sevimay Gör Bağır (İthaki Yayınları) Ödül Gerekçesi: Yaşadığımız zamanların insanlık hallerine odaklanan yazar, insandaki duyarsızlaşmayı, vahşileşen yaşam ilişkileri karşısında tepkisiz kalan bireyin iç dünyasını başarıyla sorguluyor ve edebiyatın gizil güçlerine yönelerek yüreklendirici adımlar atıyor. Öykülerinde anlara, anların ayrıntılarına odaklanan yazar, bunları ortaya çıkaran koşulları bütünsellikle ele alarak yer yer mizahi bir yaklaşımla yaşamı, öykü evrenini, insanı öncelediğini okuyucuya hissettirmeyi başarıyor.
NOT: Ödül töreni 5 Haziran 2022 Pazar günü saat: 17.00’da Kireçburnu Haydar Aliyev Park’ında gerçekleştirilecektir.
