Ses getiren akademik çalışmaları ve şiirleriyle tanıdığımız Emel Koşar, son kitabı Işığın Nefesi’ni Ocak 2019’da Artshop Yayıncılık etiketiyle yayımladı.
Kitap kapağının desenine ışığın/ateşin içindeki tonlar hâkim. Gaston Bachelard tarafından Ateşin Psikanalizi’nde “Bütün olaylar arasında, iki karşıt değerlendirmeyi, iyi ile kötüyü aynı anda kabul eden yalnızca odur. Cennet’te parıldar. Cehennem’de yanar.” (s. 13) cümleleriyle tanımlanan ateş, Koşar’ın şiirlerinde bazen aşka, bazen de acıya dönüşerek iki tarafını da okura gösterir.
Koşar’ın kitabı bir açılış şiirinden (“Gül Yağmuru”) ve dört bölümden (Portreler, Makamlar, Şarkısız Zamanlar, Sessiz Ağıtlar) meydana gelmekte.
Koşar, Portreler’de kadim Yunan, Mısır ve Türk mitolojilerinden yararlanır, çağlar öncesi hayatı çağdaş söyleyişi ile güncelin içine taşır, mitolojik karakterlere (Hera, Apollon, Metis, Kybele, Tutankamon, Şahmeran, Simurg, Narcissus, Hypatia, Şaman) yeniden hayat verir. Her tanrı/tanrıçanın veya mitolojik karakterin şiirinde kendi anlatısıyla ilgili izler görülür. Bu tavır, Koşar’ı “kadim anlatıların yeniden üreticisi” olarak konumlandırır. Feridüddin Attar’ın Mantıku’t-Tayr’ın da görülen kuşların yolculuğu ve sonunda kendilerine, yani Simurg’a (otuz kuş) ulaşmaları, Koşar’ın dizelerinde “kendini aramak”la ortaya çıkan bir varlık problemine dönüşür. Edip Cansever’de Phoenix olarak görülen Anka’yı hatırlatan dizeleriyle Koşar, geleneğe de bağlanmış olur:
“akıntıya kapılıp giden kuşku bulutu
şifası Kafdağı’nın gözyaşlarında
dirilişin külleri yanaklarında” (s. 21)
Işığın Nefesi’nde, kısa ve ritmik şiirler dikkat çeker. “Şiir, İçimdeki Ezgilerin Kâğıda Dökülmesidir,” diyen Koşar (Figüran Yalnızlığı, Mühür Yayınları, İstanbul 2016, s. 7.), bu kitabın Makamlar bölümünde Türk Sanat Müziği’nin makamlarını (Hüzzâm, Rast, Segâh, Nihâvend, Hicâz, Kürdîlihicâzkâr, Hüseynî, Muhayyerkürdî, Uşşâk) kâğıt üstünde icra eder. Işığın Nefesi’yle okura hediye edilen CD’de Koşar’ın sesinden şiirler Vivaldi’nin “Dört Mevsim”i ile buluşur. Böylelikle şairin poetikasında dikkati çeken şiir-müzik şöleni okura da yaşatılır. Okan Yılmaz’la söyleşisinde (http://www.aksisanat.com/2019/04/15/emel-kosarla-soylesi/) “Şiirlerimi bir tür lirik beste olarak gördüğümü daha önce yazmıştım. Müzik, şiiri düzyazıdan ayıran en önemli özellik. Şarkısız Zamanlar’da çöl rüzgârının bestesini yaparken ve yalnızlık kokan kelimelerin melodisini şiirleştirirken görüntüyle sesin örtüşmesine özen gösterdim,” cümleleriyle bu edebî tavrın altını çizer.
Ölüm, aşk, ayrılık, acı gibi kadim temaları kendine has üslûbuyla dile getiren Koşar, Sessiz Ağıtlar’da kadınlara yazdığı şiirlere yer verir. Koşar’ın kadını “şiirin nesnesi” olmaktan çok “öznesi” olmaya yönlendiren bu tutumu, onu Gülten Akın’ın “Kestim Kara Saçlarımı” ile başkaldıran şair kadınlar arasında önemli bir yere getirir. Koşar, sadece şiirleri ile değil kadınlara yönelik akademik çalışmalarıyla da erkin karşısında durmayı başarmaktadır.
