Belleğin dalgalı sularında dolanan bir öykü kitabı Altı Saat İstiklâl. Yazar, kurduğu hikayelerde kahramanlarını toplumsal hafızanın bir nevi sözcüleri gibi konumlandırmış. Bunu yaparken de oldukça net, anlaşılır ve doğrudan bir üslup tercih etmiş. Altı Saat İstiklâl kolay okunabilen bir kitap, fakat buradaki “kolay” ifadesi daha ziyade okurun hikâyeye hemencecik dâhil olabilme imkânını ifade ediyor. Yer yer sembolik anlatım dilini seçse de Kulaçoğlu, daha ziyade gerçekçi bir yol seçmiş. Hayatın içinden hikayeler okuyoruz.
Öykülerindeki kişiler arasında neredeyse eşit bir ağırlık hâkim. Öykü dünyasında hiç kimse bir diğerine üstün değil. Herkes, hangi yaşam biçimine sahip olursa olsun kendine özgü. O halde yaşadığımız, var olduğumuz veya kendimizi var etmeye çalıştığımız hayat denilen bu zor sınavda herkesin kendine ait bir yol haritası var. Herkes yolcu. Az ya da çok herkes yaşamın bir parçasında başrol, kahraman. Hakan Kulaçoğlu, öykülerinde bu ayrıntıları atlamıyor. Herkesi konuşturmak ve herkese söz hakkı tanımak istiyor. Bunu yaparken de adil olmayı seçiyor. Dışarıdan bir bakışla, olan bitene çok müdahale etmeden, olduğu gibi resmediyor. Hayalleri dahi değiştirmeyi düşünmeden, şaşırtıcı olsa bile yaşamdan kopuk bir öykü kurmuyor.
Cümlelerin içine özenle serpiştirdiği öznelerin hepsinde bir parça kendisini de katmaktan geri durmuyor. Kahramanlarının hayatla hesaplaşmaları esas itibariyle yazarın kendisiyle hesaplaşması. Bunun emarelerini satır aralarından okuyabiliyoruz. Öyküler bir nevi iç dökmek; belleğin insanı sıkıştıran, yoran ve hayatı anlamlandırmayı zorlaştıran karmaşık yönlerinden kurtulmak için anlatılıyor. Yazarın “sen” diye hitap ettiği öykülerinde asıl seslendiği “ben” oluyor. Yalnızlığı yorumlarken, kimsesizlikten bahsederken, şehrin tekinsiz sokaklarından gezinirken de bu arayıştan besleniyor. Yani iç sesine kulak veriyor yazar. Öykülerin gerek iç yapısı gerekse de üslubu bana olanak sağlıyor.
İstiklâl caddesinde bekleyen, arayan insanlar gerçekte neyin peşindedirler? İnsanlar neyin arayışı içinde? Niçin bu denli yalnızlık çekiyor insanlar? Tüm bu sorulardan sonra, öykülerin işaret ettiği asıl yerin kişinin kendi iç dünyası, kalbi ve hayalleri oluyor. Kitap boyunca sorgulamalar hiç bitmiyor. Konular değişse de yazarın meselesi farklı suretlere bürünmüş aynı insanı anlatıyor. Bu insanı resmetmeye çalışırsak, ona hoşnutsuz insan diyebiliriz. Peki Kulaçoğlu’nun insanları neyden hoşnutsuz? Öykülerin içine derinden sızan kahramanlar, hem toplumdan hem kendilerinden hem de hayatında olan insanlardan hoşnut değiller. Bu da onları huzursuz kılıyor. Öykülerin ruhuna sızmış bu kasvetli hava biraz da bundan kaynaklanıyor.
Öykülerin merkezine sızan esas düşüncelerden biri de “Hayat böyle bir şey olmamalıydı,” hayıflanması. Her fırsatta kahramanların ağzından bu serzenişi işitmeniz mümkün. Sussalar bile hal dilleriyle sanki bunu anlatmaya çalışıyorlar. Yaşamdan duyulan bu hoşnutsuzluğun sebepleri daha çok toplumun içinde bulunduğu durumdan kaynaklanıyor. Yazar, toplumun resmini çizmekten kaçınmıyor. Eleştirilerini bir bir sıralıyor. Yaşanılan kaotik durumu tasvir etmekten de geri durmuyor. Öykülerinde her fırsatta yer verdiği bu anlatımların, Hakan Kulaçoğlu’nun öykü yazmadaki en önemli itici güçlerinden biri olduğunu düşünüyorum. Örneğin kitabın adını taşıyan öyküsünde, caddede beklerken geçen zamanı tasvir ederken şu cümleleri kuruyor: “… biri daha hilal bıyık, biri daha kara sakal bıraktı; bir annenin daha yüreğine acı düştü, bir genç daha dağa çıktı, bir şantiye daha yakıldı, bir fetva daha verildi, bir şey daha yasaklandı, biri daha tutuklandı, bir kadın daha bıçaklandı, bir çocuk daha tecavüze uğradı, bir ilkokul kitabı daha değiştirildi, bir imam hatip daha açıldı, bir mülteci daha boğuldu..”
Yazarın toplumun birçok kesimlerinin derdiyle dertlenen öyküler kaleme almış. Toplumsal sorunlardan bahsetmekten imtina etmeyen yazar, merkezine insanın yalnızlıklarını, kimsesizliğini ve acziyetini ele almış. Hayattan memnuniyet duymayanların kendisinden çok şey bulacakları öyküleri bir araya getirerek samimi ve içten bir anlatımla okura sunan Kulaçoğlu, yer yer samimi bazen de tartışmaya varacak çetin bir diyalog vadediyor.
