İnsan neden bir roman yazar? Veya bir öykü, bir hikaye…
Bazılarımız gördüklerimizi, hissettiklerimizi, ruhumuza dokunup geçenleri içimizde tutamıyoruz, sadece kendi anılarımızın kafesinde saklayamıyoruz, herkesle paylaşmak zorundayız sanki. Burada bir üstten bakma bir kendini beğenme de var, yıllar önce de dediğim gibi ; “Ben böyle düşünüyorum, böyle hissediyorum, herkes duysun bunu. Herkes bilsin.” istiyoruz sanki. Sanki meydan okuyoruz. Herkes böyle mi yazıyor bilmiyorum ama ben böyle yazıyorum. Sevdiğim için, bildiğim için, istediğim için. Profesyonel olarak fotoğraf çekebilirdim veya film yapmaya çalışabilirdim veya yağlı boya tablolarla kendimi aktarmaya çalışabilirdim. Aklımdan geçenleri seramiğe, toprağa, mermere geçirmeye çalışabilirdim. Yazı yazmıyor olsaydım başka bir yolla ama illaki bir şekilde kafamın içindekileri dünyayla paylaşmaya çalışırdım yine. Şükürler olsun ki yazabiliyorum çünkü aklımdan geçenleri bir mermerde şekillendirmeye çalışsam, çok rahatsız edici ve çirkin heykeller üretebilirdim.
Bir yazarın bir kitabı nasıl şekillendirdiğini merak eden okurlara son kitabım üzerinden bir ışık tutmayı deneyebilirim. Bu kitabımı bir miktar farklı bir teknikle yazıyorum. Kitaplarımı yazarken yazım tekniklerini aklımın bir kenarında tutmakla birlikte öncelediğim kriter “teknik doğruluk”tan çok içime sinmesi olduğu için önümde bir hayali “nasıl kitap yazılır?” klavuzuyla hiçbir zaman ilerlemedim, ilerlemiyorum ama kitabımı yazıp bitirdikten sonra mutlaka devam eden okumalarımı bu “klavuzu” da aklımda tutarak yapıyorum. Çünkü artık sosyal medyada hesabı olan herkes eleştirmen ve yazarken ister istemez bunca emek semek büyüttüğünüz yavrunuzu, aylık şu kadar liralık internet paketi sahibi olduğu için yerden yere vurabilecek birileri olduğunu düşünmek sizi otokontrole itiyor… Peki, itiraf ediyorum, çok değil. Belki bir miktar…
Ben, kitaplarımı yazmaya başlamadan önce mutlaka bir ufak not defteri edinirim. Burada ortam, mevsim, karakterlerin isimleri, akrabalık ilişkileri, yaşları, saçlarının rengi, meslekleri yazar. Bunları, yazmanın şehvetine kaptırdığım anlarda kimin kim olduğunu kendime hatırlatmak için mutlaka elimin altında tutarım. Kitabım ilerledikçe defterim de ilerler. Hikayenin iskeletinin yanı sıra kendime özel notlar da alırım. Sayfa numaralarını ve o sayfaya ne maksatla tekrar döneceğimi hatırlatan ufak ip uçları yazarım. Karakterleri oluştururken mutlaka tanıdığım insanlardan yola çıkarım. Bahsettiğim kurumsal tanıtım filmi hemen herkes, tam olarak kitaptaki rolüyle değilse de, bir şekilde benimle iletişimi olmuş kişilerdir. Ve kesinlikle üzerimde olumlu bir etki bırakmışlardır çünkü ısınamadığım birine kitabımda hayat verip asla benimle birlikte bir zaman dilimine sabitlemek istemem. Evimde, çalışma masamda, kütüphanemde sevmediğim birinin anısının ne işi olabilir?
Kimlikleri verdikten sonra isim seçerim ki bu bence en zevkli kısım. Karakter ve isim kafamın içinde uyuyor mu kontrol ederim. Kitabımı yazarken tüm karakterler görünüşleriyle de gözümün önünde canlandığı için verdiğim isim o görünüşte sakil durmasın diye dikkat ederim. Çünkü evet, okur kendi karakterini görüyor ama ben yazarken gördüğümü beğenerek yazmak zorundayım. Ana hikaye ve yan hikaye drone çekimi örgüsünü kurduktan sonra diyalogları da oluşturup ekleyerek yazmaya başlarım. Yazarken daha çok senaryo yazma tekniklerini kullandığım da doğrudur. Kitaplarımın tamamını ufak tefek oynamalarla senaryolaştırmaya çok müsait şekilde yazarım. Bunu illaki kitaplarımı filmleştirmek telaşıyla değil, diyalog yazmayı çok sevdiğim ve kitaplarımı da diyalog ağırlıklı yazdığım için ister istemez yaparım.
Yazı yazmak bir disiplin işi diye düşünüyorum. Her gün mutlaka yazarım. O gün yazmayı istemiyorsam da üzerinde çalıştığım kitabı açıp karşısına otururum. Bir satır dahi yazamasam bile yazdıklarımı okurum. Bu hikayeden kopmamak için de, karakterlerden soğumamak için de önemli. Ben yazı yazacağı zaman inzivaya çekilebilen, başka bir yere gidebilen, gündelik sorumluluklarından uzaklaşabilen şanslı yazarlardan değilim. Kitaplarımı yazarken hayat devam ediyor. Evin yemeğini, oğlumun okulundaki veli toplantısını, eşimin ve benim ailelerimizle geçirilecek zamanı, sokak hayvanları için çalışmalarımızı, mutfak alışverişini, haftalık köşe yazılarımı, haber drone çekimleri içeriği sağladığım anne-çocuk-yaşam portalı anne.boyutu.com’un haftalık haber akışını, sporu aksatmadan kitaplarımı yazmaya mecburum. Günlük programım belli, bu program içinde yazıya ayıracağım saatler belli ve tam da bu saatler içinde kendimi çok yaratıcı hissetmek zorundayım. Burada disiplinin önemi devreye giriyor. Her gün aynı saatte kitabınızın başına oturduğunuzda “şu an hissedemiyorum ama ben” diye şımaramıyor, kendinizi o yazıyı o saatte yazmak konusunda terbiye ediyorsunuz.
Son kitabımı üçe bölerek yazdım. Siyah yazdıklarım, kırmızı yazdıklarım ve diyaloglar. Şu an hepsini ayrı ayrı örerek ilerliyorum ve tıpkı makrome yapar gibi sonunda hepsini birbirine bağlayacağım. Bunu yaparken daha önceki kitaplarıma benzetmemeye de dikkat ediyorum. Sonuçta hepsini aynı ben yazdığım için kendi kendimden intihal etmemeye, kaba tabiriyle tekrara düşmemeye özen gösteriyorum.
Kitap yazmak insanı (beni) çok geren bir süreç. En zor ilk satırı yazıyorum. Boş beyaz sayfaya dudaklarımı ısırarak günlerce baktığım oluyor. Başlamak bitirmekten zor. Yazım boyunca ilk elli sayfayı geçene kadar rahatlayamıyorum. Elli benim için psikolojik sınır çünkü kırk, kırk beş sayfa yazıp beğenmeyip bıraktığım kitaplarım var. Elli sayfayı geçmişsem kendimi kendi onayımdan geçmiş sayıp rahatlıyorum. En sevdiğim kısım ise bitiş. Kitabım ilk bittiğinde, tekrar okumalardan, kontrollerden, editörümle aramızda ileri geri göndermelerden, eksiltip eklemelerden, daha yapılacak pek çok işten önce…
Ben bilgisayarımın karşısında, kitabım tam karşımda, son paragrafı son kez okuyup o son noktayı koyduğumda…
Kitabımın ilk bitişinin bende yarattığı duygu tüm gerginliklere, kendini hırpalamalara, kendini yaralamalara değiyor. İş aslında yeni, başlıyor ama kitap bitmiş oluyor ya hani. Gözümün önünde iskeletinin üstü kas ve etle kaplanmış bir kadın bedeni canlanıyor. Islak, kanlı. Derisi, saçları, kirpikleri yok. Tırnakları yok. Ama kadın orada, canlı, nefes alıyor. O yaratıcılık duygusunun, o tatminin tasviri yok.
Her kitap ilk kitap gibi hissettiriyor. Bir yazarın hiçbir kitabı diğerinden iyi veya kötü olmuyor. Seven okuru oluyor, sevmeyen okuru oluyor. Siz bir kitap yazıyorsunuz ve herkes kendi beklentisiyle okuyup kendi anladığını anlıyor. Dolayısıyla ilk birkaç kitaptan sonra siz de yazar olarak “herkes sevse” diye düşünerek yazmayı bırakıyorsunuz. Yıllardır düzenli köşe yazıları yazan bir yazar olarak ben bunu hemen hemen her pazartesi yaşıyorum. Bir pazartesi sizi yere göğe koyamayan okur bir başka pazartesi yerden yere vuruyor. Bu askerlikten ölmeden çıktıysanız yazılarınızı, kitaplarınızı, öyküleriniz, hikayelerinizi kendiniz için yazmayı öğreniyorsunuz. Kitabınızı elinize alıp, kapağına dokunup, yapraklarını koklayıp, adınızın üzerinde bir sevgiliye dokunur gibi parmaklarınızı gezdirdiğiniz o an için yazıyorsunuz. Ve bir kez yazmayı sevdiyseniz hep yazıyorsunuz.
