Metin Cengiz’le yeni şiir kitabı “Dünyayı Dünya Yapan Gölgeler” üzerine…
Rabia Çelik Çadırcı: Kutluyorum öncelikle yeni kitabınızı. 17. Şiir kitabınız olan, “Dünyayı Dünya Yapan Gölgeler” içerisinde yer alan şiirlerinizin poetikası ve yaratım süreci hakkında neler söylemek istersiniz?
Metin Cengiz: Bu şiirleri çocukluk ve ilk gençlik dönemimin bende bıraktığı şiir enerjisiyle yazdım. İmgelem halkam oldukça genişledi zira çocukluk ülkesi engin, uçsuz bucaksız bir ülke. İmgelemimde çocukluk dönemine ait bilgileri denetlemek, merkezini ve çevresini belirlemek kolay olmadı. Yani bu enerjiyi toplamak kolay değildi. Yoğun bir iç yolculuğu gerekti. Doğal ve doğuştan gelişen yaşantı hazinesine bir yolculuk bu. Şiirin bütünlenmiş bir biçim olması için yoğun bir emek gerekiyor. Bazen bu iç yolculuklar arası mola bir-iki yılı buldu. Bu sebeple uzun sürdü yazma süreci. Demem o ki bir on beş yıl sürdü. Tamam demem de kolay olmadı. Tamam deyince kalem de oynamaz oldu.
Rabia Çelik Çadırcı: Kitapta yer alan şiirlerinizi okurken, “çocukluk ülkesinin imgeleriyle” biçimlenen Anadolu yaşantısını, düşlerini etkili bir şekilde hissettim:
“Çiftçiler çiseleyen yağmurlar gibi
Yoksulluğun sessizliği göğün sesi
Tarlalar yeşerir bir iniltiyle”
Şiirin tarihsel gerçekliği geleceğe taşıdığına şüphe yok sanıyorum. Siz bu konuda neler söylemek istersiniz?
Metin Cengiz: Şiir yoğun bir yazındır. Yolculuğu kurduğu gerçekliği dil içinde yapmak üzeredir. Çıktığı sefer kurduğu gerçekliğe ve dilin içine doğru işler. İnsanın yaşadığı yerin ruhunu taşır, yaşatır. Ki bu ruh tarih, toprak, coğrafya ve kültürel-düşünsel bir seyir izler. Ancak geçmişe yolculuk esnasında anı-duyguları somutlaştırmak, dile dökmek hiç de kolay olmadı, değil. Nitekim siz okurken hissettiğiniz bu seyrin sizde bıraktığı izlenimdir, şiirin sizde bıraktığı duyarlıktır. Fakat şiirimin dili, imge düzeni deneyimlediklerime uygun olmasaydı sizde o duyarlığı yaratamazdı.
Rabia Çelik Çadırcı: Şiirden Yayıncılık ve Şiirden Dergisi Genel Yayın Yönetmenisiniz aynı zamanda. Sizce şiir diğer yazınlara göre daha az mı okunuyor? Öyleyse nedenleri nelerdir?
Metin Cengiz: Şiir yoğun bir dile geliş, bir anlatımdır yukarıda dediğim gibi. Yaşanılan çağın da çok ötelerine uzar, geçmişten geleceğe doğru. Bu yüzden anakroniktir de. Zamanın hem içinde hem dışındadır yani. Kavranması zordur, okuyucunun katılımını bekler. Sonuç okuru azdır, niteliklidir ama.
Rabia Çelik Çadırcı: “Dünyayı Dünya Yapan Gölgeler” okurlarınız tarafından nasıl karşılandı? Geri dönüşleriyle ilgili neler söylemek istersiniz?
Metin Cengiz: Henüz çok erken, deprem hepimizin içinde çaktı şimşeklerini. Ölüm içimizden geçti. Bu doğal olay siyasi beceriksizlik, oy avcılığı, basiretsizlik, cehalet, paraya taparlık… gibi sebeplerle dehşetli bir ölüm olarak geçti içimizden. Kitabın dağıtımı henüz gerçekleşiyor. Okuruyla ancak buluştu. Bakalım neler denilecek? Ama sevilerek okunacağına eminim.
Rabia Çelik Çadırcı: Yayıncılık, dergi, yazılar, şiirler derken, Metin Cengiz’in tüm bu yoğun çalışmaları arasında rutinlerini merak ediyor, nasıl bir disiplin içinde olduğunu sormak istiyorum.
Metin Cengiz: Şiir gibi yoğun, şiir gibi anlamlı.
Rabia Çelik Çadırcı: Son zamanlarda sizi etkileyen, içinizden tekrar edip durduğunuz dizeler var mıdır ve kime ait bu dizeler?
Metin Cengiz: Hepsi bana ait.
Rabia Çelik Çadırcı: Teşekkür ederim.
Metin Cengiz: Ben teşekkür ederim.
