“( o yaz izmir’deyim: zubeyde hanım caddesi’ndeki sakız biçimi evimiz, henüz yıkılmamış; akşam ustleri,arka bahçede çay içiyor geceleri, yeni bir paris yolculuğunu kuruyorum. bir öğle vakti, telefon: istanbul’dan şükran (kurdakul) arıyor, ben sana mecburum’un başarısından cesaretlenmiş olacak, önümüzdeki mevsim için yeni bir şiir kitabı yayımlamamızı istiyor. aslında böyle bir tasarım yoktu. o halde niye derhal kabul ettim? bunu sonradan düşünmüşümdür. Sanıyorum, bir yayıncı tarafından ilk defa böyle açık seçik bir kitap isteği ile karşılaşıyordum, bu beni heyecanlandırmıştı. belâ çiçeği bu istekten doğdu…”
Attilâ İlhan
“12. sınıf Türk Dili ve Edebiyatı” kitabında Attila İlhan’ın “Acı Ninni” şiirini öğrencilerle okuyunca Attilâ İlhan’ın bir eserini okuma isteği duydum ve elimdeki kitaplarından “bela çiçeği”nde karar kıldım. Attila İlhan şiirlerinde estetiği ve toplumculuğu göz ardı etmeden hem Batı şiirinden, özellikle Fransız şiirinden, hem kendi şiir geleneğimizden yararlanarak tüm usta sairlerimiz gibi sentez bir şiire ulaşmış. Tüm eserlerinde bu şiir anlayışının izleri görülür .Bunun yanında şiirlerinde sinematografik anlatım tekniğini kullanarak okurlarına okudukları şiirleri yaşatır Attilâ İlhan. Çok yönlü bir yazar-şair olmasına rağmen kitleler onu daha çok şiirleriyle tanır. Attila İlhan şiirlerinin daha iyi anlaşılması adına kitapların sonunda “meraklısı için notlar” başlığı altında şiirlerinin nasıl ve hangi yaşantılar sonucu yazıldığına ilişkin açıklamalarda bulunur. Bu kimilerince bir şair için zaaf kimilerince şairin şiirlerini daha fazla özümseyip anlayabilmek için kolaylaştırıcı bir çaba olarak görülebilir. Bunu, okurların kendi yorumlarına bırakıyorum.” meraklısı için notlar” bölümünde değerlendirmemin başında yer verdiğim “bela çiçeği ” adlı şiir kitabının oluşum sürecine ilişkin şairin yapmış olduğu açıklama da mevcut.
Attilâ İlhan’ın bu şiir kitabı ,”belâ çiçeği, cinnet çarşısı, cinnet çarşısı, mahûr sevişmek, meraklısı için notlar” bölümlerinden oluşuyor.
Şairin bu kitabında,”aysel git başımdan, sen benim hiçbir şeyimsin” gibi geniş kitlelerce bilinen şiirleri de çok bilindiğini düşünmediğim ama şairi seven okuyucuların bilebileceği şiirler de mevcut. Türkiye’de şairlerimizin genelde bazı şiirleriyle tanınmaları, sürekli bazı şiirleriyle anılmaları ve aslında bu durumdan pek de memnun olmadıkları düşünülürse Attilâ İlhan’ın bazı şiirlerinin daha fazla bilinir olması da şaşırtıcı gelmiyor bana. İşin aslı ben de şairin bu bilinen şiirlerini kitaptaki diğer şiirlerinden daha fazla sevdiğimi ifade etmeliyim.
Kitaptaki “cinnet çarşısı” başlıklı bölümlerdeki şiirlerin ya da şiirsel metinlerin şairin “Abbas Yolcu” başlığı altında yazmış olduğu gezi yazılarının okuyucular tarafından şiir gibi görülmesi üzerine şair Beyoğlu’nu anlatan bu metinleri bu şiir kitabına aldığını ifade ediyor kitabin “meraklısı için notlar” bölümünde. Kitabın ” mahûr sevişmek” başlıklı bölümündeki şiirlerin bazılarını yazdığı romanlardaki kahramanlardan ve romanın yazım sürecindeki etkilenimler sonucu yazdığını da ifade ediyor Attilâ İlhan. Yine bu bölümdeki bazı şiirlerin yazılmasında 27 Mayıs sürecine gidilirken toplumda yaşanan hareketliliğin etkili olduğunu ifade ediyor Attilâ İlhan.
Attilâ İlhan, kitabın “meraklısı için notlar ” bölümünde tüm şiirleri için yaptığı gibi, “aysel git başımdan” ve” sen benim hiçbir şeyimsin” şiirlerinin nasıl şekillendiğine ilişkin bilgiler vermiş. Bahsi geçen şiirlerle ilgili açıklamalar benim çok hoşuma gitti. Eminim sizler de bu bilgileri okuduktan sonra hem şaşıracak hem de bu şiirlere daha farklı bir gözle bakacaksınız. Şiirlerle ilgili şairin vermiş olduğu bu bilgilerin şiirlerin etkisini ve gizemini azaltabileceğini düşünebilir kimileri. Belki de bu düşüncelerinde haklıdırlar büyük oranda ama usta bir şairin şiirlerini hangi ruh haliyle, ne gibi yaşantılardan sonra, hangi bakış açısıyla yazdığını anlamamız adına önemli açıklamalar olarak görüyorum “meraklısı için notlar” bölümündeki şiirlerle ilgili açıklamaları. Kaldı ki şair açık açık meraklısı için notlar diyor. Merak etmeyenler şiirlerle ilgili bu açıklamaları okumayabilir.
Hem güzel şiirler okumak hem de Attilâ İlhan’ın kamera gerçekliğiyle bize sunduğu yaşantılara şahit olmak için usta bir şairin kaleminden çıkmış şiirlerin bulunduğu “belâ çiçeği ” adlı kitabı okumanızı tavsiye ederim.
