Adamın dediği gibi, eğer bir zihinde var olansam, yaşamda da gerçekleşebilecek bir olgu olabilir miydim, işte bunu bilmiyordum.
Zellenbur’un Sıradan Bir Günü, Metin Nart’ın Haziran 2022 tarihinde İthaki Yayınları tarafından yayımlanan eseri. Bu eser toplam dokuz öyküden oluşmakta ve yazarın ilk kitabı olma özelliğini taşımakta. Kitap öncelikle titiz dil kullanımı ve özgün karakter seçimi ile dikkat çekmekte. Ayrıca eserin evrenine baktığımızda, oldukça tanıdık gelebilecek olayların farklı zihinlerde farklı çağrışımlarını da görmekteyiz.
Metin Nart’ın öykülerinde edebiyat dünyasından tanıdık simalara rastlamak mümkün. Mesela Martısız Mahalle adlı öyküsündeki Bekçi Murtaza, bize Orhan Kemal’in eserini hatırlatıyor. Martısız Mahalle, bir karakolda verilen ifadelerle oluşturulmuş ve orta sınıf mahalle sakinlerinin yaşantılarına ışık tutan aynı zamanda onların kullandıkları argoyu görmek adına oldukça mühim bir metin. Yine benzer şekilde kitaptaki Yanlış Anlaşılan Masumiyet öyküsü bizleri hemen Nobel Ödüllü Orhan Pamuk’a götürüyor. Bu öyküde Masumiyet Müzesi’ndeki olayları dışarıdan bir gözle aktarmış yazar. Söz konusu durum postmodern tekniklere ait yeniden yazım olarak bile ele alınabilir. Kalfa gene yazıhaneye koşturdu ve bir dakika geçmeden içeriye bağırdı. Usta bu ne ya, senin ceplerde numune hariç olmayan yok. Sigara izmaritleri, selpak melpak. Sadece bu alıntıdan bile Masumiyet Müzesi adlı roman ile rahatlıkla ilgi kurulabilir. Aynı öyküde Orhan Pamuk’un eserlerindeki karakterlere ve farklı eserlere de ulaşılabilir.
Öykülerin genel olarak ortak özelliği ise; yaşamın belirli anlarının sanki her güne benzer olaylar ve durumlar yaşanıyormuşçasına geniş bir perspektiften bakılmasıdır. Bu kanıya kitaba ismini veren Zellenbur’un Sıradan Bir Günü adlı öyküsünden de varabiliriz. Bu öykü bir minibüsün (dolmuş) içinde geçiyor. Tek ve kapalı bir mekânda hatta dar bir alanda bir metni hareket ettirmek epey güçtür. Yazar bu durumu farklı yaş ve meslek grubundan insanların bir Şeytan tarafından yönlendirilmesiyle hareketlendiriyor… Bizler de karakterlerin kendi arasındaki sıradan gibi gözüken ama hafif absürt diyaloglarıyla minibüs yolculuğuna çıkıyoruz. Tabii bu süreçte Şeytan yani namıdiğer Zellenbur her karakteri kontrol altına alabiliyor mu işte isterseniz onu okuyuculara bırakalım.
Yazarın üslup tercihi, cümlelerin kısa ve ifadelerin net şekilde oluşturulmasıyla sağlanmış. Öte yandan öykülerde sokak ağızları, yerel şiveler, argo hem doğal hem de incelikle işlenmiş. Kitapta duyguların ve aşk konularının daha bariz şekilde ortaya çıktığı öyküler de mevcut. Altıncı öykü olan Cevdet’in Kısmeti kaderin şekillendirdiği bir insanın hikâyesi. Dağda kaybettiği koyunu arayan Cevdet gecenin karanlığında bir keçi görür. O keçi sadece bir keçi değildir. Adeta sevdiği kız Meral’a kadar uzanan bir nefs mücadelesidir. Bir tarafta kazanan bir tarafta kaybeden…
Peki kitapta hemen hemen her öykünün girişinde kısa aforizmalarıyla yer alan gizemli Kemal Koton Kimdir? Bir öyküde de karakter olarak yer alan bu şahıs Metin Nart’ın kendisi olabilir mi? Burada bir gölge yazardan söz etmek mümkün mü?
Yazar öykülerde birbirine karışan isimleri de tercih etmiş. Orhan-Osman, Mecit-Macit, Meral-Maral gibi… Belki de bu adım, okuyucunun zihnini harekete geçirmek için atılmış bilinçli bir adım olabilir. Ama ne olursa olsun eser kaleme alınırken isimler üzerinde epey kafa yorulduğu aşikâr.
Zellenbur’un Sıradan Bir Günü adlı öykü kitabında yer alan dokuz öykünün adları da şu şekilde:
Kül Tablası
Zellenbur’un Sıradan Bir Günü
Mülayim, Gamsız, Kıskanç
Martısz Mahalle
Arabacı Meyhanesi
Cevdet’in Kısmeti
Yanlış Anlaşılan Masumiyet
Sahile Demir Atmış Şu Hurda Tekneler Var Ya, Denize Açılmayı Çoktan Unutmuşlardır
Hokka Divit.
Kalbin mekanizması tıkır tıkır işliyor. Tik tak, tik tak. Kurukafanın içinde küller birikiyor. Zellenbur’un ağzında fısır fırıs bir şeyler. Orhan, hem de Osman olduğuna bakmadan sevilmenin lezzetiyle göneniyor. Son derece eski ve yıpranmış bir hikâyedir bu, aşk değilse nedir? diyen Kemal Koton aramızda dolaşıyor.
