Bir sabah uyandınız, geçmişinize dair hiçbir şey hatırlamıyorsunuz. Sizi, siz yapan; hobileriniz, zevkleriniz, düşüncelerini artık yok. Ne yapardınız bu durumda. Üstelik bunun bir salgın olduğunu öğrendiniz. Salgın fikrine kovit bizi alıştırdı; trajik hikayeler dinledik ve birçok kişi de trajik bir şekilde hastalığa yakalandı. Çok sayıda insan bu salgında öldü. Kimimizin birinci dereceden yakını, kimimizin arkadaşı, dostu bu salgında öldü. Kalanlar olarak salgın fikri bile bizi korkutmaya yetiyor. Bahsedeceğim film şu an MUBİ’de gösterimde olan 2020 yapımı Elmalar. Amnezi geçiren birinin hayatını konu alan filmde; bizi ekrana bağlayan şey, şimdi ne yapacak duygusu oluyor. Yunan Tuhaf Dalgası’nın yönetmenlerinden olan Christos Nikou’nun ilk uzun metraj filmi.
Hastaların geçmişleriyle ilgili hiçbir şeyi hatırlamıyor oluşları; hastanede kalmaları ve yeni yaşam denenen programa alınmaları bir hayli ilginç. Filmin başrol oyuncu Aris de, bu salgının en gözde ismi. Film, Aris’in kafasını duvara vuraran görüntüsüyle açılıyor. Sadece elma sevdiğini hatırlayan ve sıklıkla elma yiyen Aris’in geçmişine dair hiçbir şey bilmiyoruz. Ailesinin de olmadığının vurgulandığı anlarda Aris hakkında acaba nasıl bir geçmişi vardı? Evli miydi bekar mıydı, ne iş yapıyordu gibi soruların hiçbirinin cevabı yok.
Hastanenin uyguladığı yeni yaşam programına uyan ama bununla da kendini iyi hissetmeyen Aris, hem başındaki sorunun farkında hem de başka yapacak bir şeyi kalmayan bir noktada. Filme devam ederken aklımda yankılanan dizeler Melih Cevdet Anday’ın Bir Misafirliğe Gitsem şiirini çağrıştırdı bana. “Bir misafirliğe gitsem, Bana temiz bir yatak yapsalar, Her şeyi, adımı bile unutup, Uyusam…, Kalktığımda yatağım hâlâ lavanta koksa, Kekikli zeytinli bir kahvaltı hazırlasalar, Nerede olduğumu hatırlamasam, Hatta adımı bile unutsam…” dizeleri gibi bir ruh haliyle dolanan Aris sanırım, yalnız değil. Kendisi gibi aynı hastalıktan muzdarip olan kadınla yakınlaşmaları ve aralarında bir şeylerin yaşanması da; elma bağlamında düşünüldüğünde çok şaşılacak bir şey gibi durmuyor. Kadının ona Titanik filminden bahsetmesi üzerine Aris, izlemediğini söylüyor. Belki de hatırlamıyor.
Aris yeni hayatından yani uymak zorunda olduğu programdan sıkılsa da; eylemleri yapmaya devam ediyor. Sinemaya gidiyor, günübirlik ilişki yaşıyor, bisiklete biniyor. Program gereğince de yaptığı her eylemin fotoğrafını çekmek zorunda. Bütün eylemleri bir albüm oluşturuyor, yeni hayatı için. Güncel hayatlarımıza dönersek, bizler artık fotoğraf çekmeden yaşamayan insanlarız. Fotoğraf olmadan günün anlam ve önemini kavrayamaz noktaya geldik. Yaşamımıza ya fotoğraflar ya da video kayıtları yön veriyor. Adeta her şeyi belgelendiriyoruz. Bir mekana oturmaya gittiğimizde, bir yeri gezdiğimizde ilk yaptığımız işlerden biri fotoğraf çekmek. Günümüzde bu kadar yaygın kullandığımız eylemi filmde analog makinadan görmek de üzerinde düşünmeye değer. Yaşadığımızın belirtisi artık, fotoğraflarda ortaya çıkıyor. Bunun üzerinde tuhaf bir şekilde düşündürmesi iyi diye düşünüyorum.
“Anımsamak bir tür buluşmadır. Unutmak ise bir tür özgürlüktür.” diyor Halil Cibran, fakat biz film boyunca, unutmanın çaresizliğini yaşayan Aris’in dramına şahit oluyoruz. Unutmak gerçekten de insanı kimliksiz bırakabilir. Kim olduğumuz ancak kendimize dair bir şeyler hatırlamakla mümkün hale geliyor. Kim olduğumuzu belirleyen şey; hatırlamak. Sanırım bunu hayatımızdan çıkardığımızda, hayatımız denen bir gerçeklik de ortada kalmıyor. Aris sonunda yeni hayat programına da uymayı reddediyor. Artık kim olacağına dair de bilgimiz yok. Elma yiyerek yaşamakta direnen bu tuhaf adam hakkında daha fazla düşünmek isterseniz filmi izlemenizi tavsiye ederim. Meraklıları için bir benzer film olan Memento (Akıl Defteri) da izlenebilir.
