Buzdokuz Şiir Teori Eleştiri dergisi yeni sayı [Nisan-Mayıs-Haziran 2024] çıktı
Her yeni sayısıyla şiir-eleştiri-teori arasındaki bağı güncelleyen Buzdokuz bu kez dijitalleşen çağın eşiğinde Bilişsel Poetikayı araştırıyor. Dergi Hayriye Ünal’ın “Siber-Bilişsel Poetikaya Giriş” yazısıyla açılıyor.
Bilişim teknolojileri ve uzantılarının hayatımızın her alanını kaplaması ve bilişsel bilimlerin bir sonucu olarak öne sürülen Bilişsel Poetika, ortaya çıktığı ilk andan itibaren çok hızlı gelişmiş, sinirbilim ve psikolojinin edebî bilimlere kazandırdığı perspektifle son elli yılda en çok tartışılan ve gün geçtikçe çerçevesi genişleyen bir kavram olmuştur. Bu sayıda Buzdokuz Bilişsel Poetikayı dosya konusu yaparak kavrama hem teorik açıdan yaklaştı hem de şiir analizleriyle konuyu uygulamalı olarak ele aldı.
Dosyanın editörlüğünü yapan Leyla Arsal, çerçeve yazısında zihnin nöral ağlarının evrenin nöral ağlarıyla ilişkisini, birlikteliğini ve iç içeliğini anlatan dosyanın 2000’lerden itibaren geçirdiği evrim sürecini ve sonuçlarını işliyor. Gizem Atlı çevirisiyle Aydın Görmez-Roger Alan Tunç ortak metni, kavramın genel bir izahını yaparken Atakan Yavuz’un eleştirel ikinci bir bakış sunan metni, dosyanın bütüncül yapısına vurgu yapıyor. Kavramın genel bir perspektifle analizini ve Hertha Kräftner şiirine uygulamasını yapan Funda Kızıler Emer’in yazısı güçlü bir örnek teşkil ederken kavramın 2000’lere değin işleyişi ve Francis Ponge şiirine uygulanışı Medine Sivri kaleminden okura sunuluyor. Hayriye Ünal, Ahmet Güntan şiirinin tarihsel arka planını aydınlatan ve Güntan’ın bilişsel değişimini adım adım izleyen yazısıyla dosyada yer aldı. Zeynep Arkan şiirine dair yazısıyla Leyla Arsal dosyayı kapatıyor. Bilişsel Poetika dosyası kapsamında yapılan soruşturmaya katılan Suzanne Keen, Patrick Calm Hoogan, Margaret H. Freeman ve Nancy L. Easterlin’in yanıtlarını Çağatay Koparal Türkçeye çevirdi.
ESC bölümünde Laura Kerr ve Süleyman Karaca’nın görsel şiirleri var. Ayrıca ESC için Emre Söylemez editörlüğünde hazırlanan Liste/Katalog Şiir bölümünde Mert Özden, Beyza Şen, Bahaddin Tuncer, Utku’can Yazıcı, Emre Söylemez, Şeyda Yaşa, Oğuzhan Kayacan, Diyar Atak, Hayriye Ünal ve Ertuğrul Rast’ın liste şiirleri yer alıyor. CTRL+A şairleri: Osman Özbahçe + Mehmet Mümtaz Tuzcu + Cengizhan Genç + Nergihan Yeşilyurt + Zeynep Karaca + Vural Kaya + Bekir Dadır + Berat Korkmaz + Yahya Kurtkaya + A. Samet Atılgan + Vedat Barga + Kardelen Yıldırım + Mustafa Yılmaz.
Uygur şiiri üzerine önemli çalışmaları bulunan Joshua L. Freeman’ın “Modern Uygur Şiiri” başlıklı makalesini Ertuğrul Rast çevirdi.
Stephen Bett’le Kanada’daki şiir-eleştiri ortamına dair detaylı bir söyleşi gerçekleştiren Ertuğrul Rast, şairin üç şiirini Buzdokuz okurları için çevirdi.
Eleştiri odaklı CapsLock’ta Zeynep Arkan, Osman Özbahçe’nin son şiir kitabı Dil Çöktü’yü inceliyor.
End’in yeni bir bölümü var: Periskop. Periskop’ta Hasan Bozdaş, şiir dünyasının nabzını tutuyor. Avangartkemikler’de tarihî öneme sahip dergiler tanıtılıyor. Bu sayıda Muhammed Yusuf Aktekin New York merkezli 0 to 9 dergisini ele aldı.
Buzdokuz 22’de sekizincisi yayımlanan Harici Bellek, Burak Ş. Çelik tarafından hazırlanıyor. “Şairler Sözlüğü”nde Utku’can Yazıcı, Nilgün Emre, Ersin Kartal, Azimet Avcu, M. Tuğrul Çolak, Emre Demir maddeleri var. Çelik, “Kablosuz Mikrofon”da Muhammed Yusuf Aktekin ile şiire dair konuştu. Cengizhan Genç’in M. Samet Atılgan ile, Ertuğrul Rast’ın Anıl İbrahim Bakırcı ile söyleşileri End’de okunabilir.
